1. Sağlık Hukuku Nedir?
Sağlık Hukuku, bireylerin sağlık hizmetlerinden adil, güvenli ve kaliteli şekilde faydalanmalarını sağlamak amacıyla sağlık çalışanlarının, sağlık kurumlarının ve hastaların hak ve yükümlülüklerini düzenleyen hukuk dalıdır. Bu alan, hem kamu sağlığını ilgilendiren toplumsal boyutta hem de hasta-hekim ilişkisi özelinde bireysel hakları kapsayan geniş bir yelpazeye sahiptir. Sağlık sistemindeki taraflar arasında doğabilecek hukuki uyuşmazlıkların çözümünde önemli bir rol oynar.
2. Sağlık Hukuku Neleri Kapsar?
Sağlık Hukuku, hem özel hukuk hem de kamu hukuku alanlarını kesiştiren bir yapıya sahiptir. Aşağıdaki konular, sağlık hukukunun kapsamı içerisinde yer almaktadır:
● Hasta hakları ve bilgilendirilmiş onam
● Hekim ve sağlık çalışanlarının mesleki sorumlulukları
● Özel ve kamu sağlık kuruluşlarının hukuki yükümlülükleri
● Sağlık hizmetlerinde ihmal ve kusur durumları
● Estetik müdahaleler ve sonuçlarından doğan sorumluluklar
● Tıbbi müdahalelerde rıza ve mahremiyet
● Organ nakli, doğurganlık tedavileri, genetik testler gibi özel tıbbi alanlara ilişkin düzenlemeler
● Sağlık verilerinin korunması (KVKK ve ilgili mevzuat kapsamında)
3. Malpraktis Davası Nedir?
Malpraktis, bir sağlık çalışanının mesleğini icra ederken gerekli özen, dikkat ve bilgiyle hareket etmemesi sonucu hastada zarara yol açması durumudur. Bu tür durumlarda hasta veya hasta yakınları, ilgili sağlık personeli ya da kuruma karşı tazminat davası açabilirler.
Malpraktis davası genellikle aşağıdaki unsurların varlığını gerektirir:
● Tıbbi bir hizmetin verilmiş olması,
● Hekimin kusurlu davranışının bulunması,
● Bu davranış ile zarar arasında illiyet bağının (nedensellik ilişkisi) olması.
Malpraktis davaları hukuki (tazminat), cezai veya disiplin süreçlerini birlikte kapsayabilir. Özellikle özel hastanelerde yapılan hatalı estetik operasyonlar, teşhis ve tedavi gecikmeleri, yanlış ilaç kullanımı gibi durumlar bu davaların konusunu oluşturur.
4. Sağlık Ceza Hukuku Nedir?
Sağlık Ceza Hukuku, tıbbi müdahale nedeni ile işlenen suçları ve bu suçlara uygulanacak cezaları düzenleyen hukuk alanıdır. Hekimlerin ve sağlık personelinin, mesleklerini icra ederken hukuka aykırı fiilleri cezai sorumluluk doğurabilir. Bu kapsamda değerlendirilen bazı fiiller şunlardır:
● Taksirle ölüme veya yaralanmaya sebebiyet verme (örneğin yanlış ameliyat)
● Görevi kötüye kullanma
● Rüşvet, usulsüz rapor düzenleme
● Hastaya yönelik cinsel taciz veya ihmal
● Tıbbi müdahale için gerekli rıza alınmadan işlem yapılması
Bu suçlar Türk Ceza Kanunu kapsamında soruşturulmakta olup, ceza davalarının yanı sıra mesleki disiplin yaptırımları da söz konusu olabilmektedir.
5. Sağlık Hukuku Alanında Hangi Davalar Açılabilir?
Sağlık Hukuku kapsamında hem hastalar hem de sağlık çalışanları tarafından açılabilecek birçok dava türü bulunmaktadır. Bunlar arasında en yaygın olanlar:
● Tazminat Davaları: Hatalı teşhis, tedavi ya da ameliyat sonucu oluşan maddi ve manevi zararlar için açılır.
● Ceza Davaları: Sağlık çalışanının eylemi, Türk Ceza Kanunu kapsamında suç teşkil ediyorsa, savcılık nezdinde ceza davası açılabilir.
● İdari Davalar: Kamu hastanelerinde yaşanan hizmet kusurlarına karşı, idare mahkemelerinde dava açılması mümkündür.
● Disiplin ve Meslekten Men Davaları: Sağlık meslek kuruluşları (örneğin Tabip Odası) nezdinde mesleki etik ihlallerin takibi yapılabilir.
● Hasta Hakları İhlal Davaları: Bilgilendirme yapılmaması, hasta mahremiyetinin ihlali veya keyfi uygulamalara karşı başvurulabilir.
Sağlık hukuku alanında çalışan uzmanlar; hasta haklarının ihlali, malpraktis davaları, özel ve kamu hastanelerine karşı açılacak davalar gibi konularda hukuki danışmanlık sağlar. Hatalı teşhis ve tedavi, yanlış ilaç kullanımı, hasta mahremiyetinin ihlali gibi durumlarda hem sağlık çalışanları hem de hastalar için gerekli savunma ve dava sürecini yürütür. Sağlık hukuku danışmanlığı, uzmanlık isteyen teknik ve hukuki bilgileri birlikte barındırır.
6. Hasta Hakları Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Bilgilendirilmiş onam, hasta mahremiyetinin korunması, doğru bilgilendirme ve tedaviyi reddetme hakkı, hasta haklarının temelini oluşturur. Sağlık kurumları bu haklara uymakla yükümlüdür. Aksi durumlarda hasta, dava veya şikayet hakkını kullanabilir.
7. Arabuluculuk Süreci
Tıbbi uygulama hatalarında, dava açılmadan önce arabuluculuk süreci zorunludur. Arabuluculuk sayesinde, taraflar dava sürecine girmeden uzlaşabilir
8. Sık Sorulan Sorular (SSS)
Malpraktis davası ne kadar sürer? Tazminat davaları genellikle 1,5 – 3 yıl sürebilir. Bilirkişi incelemesi gerektiren dosyalarda bu süre uzayabilir.
Estetik ameliyat sonrası memnun kalmazsam dava açabilir miyim? Eğer işlem sonucu beklenenin dışında ve kalıcı bir zarar oluşmuşsa, malpraktis kapsamında tazminat talep edebilirsiniz.
Devlet hastanesine karşı dava açabilir miyim? Evet. İdare mahkemelerinde, hizmet kusuruna dayalı dava açılabilir.
Yorum Yapılmamış